Maymunlar Hakkında Bilgi
Çocuğunu hayvanat bahçesine götüren herkes maymunların sahip olduğu müthiş çekim gücünü bilir. Maymun kafesleri 12 yaş altı çocukların izlememesi gereken filmler gibidir. Biraz cinsel içeriğe sahip orta derecede tehlikeli sayılabilecek sahneler gözünüzün önündedir. Çocuklar maymunları sever çünkü aralarında doğrudan bir bağlantı varmış hissine kapılırlar. Aslında haklılar. Sadece insansı maymunlar yakın akrabamız. “Maymun” kelimesinin kullanılmaya başladığı tarihten itibaren (kaynaklar pek kesin değilse de 1530 yılı işaret edilmektedir) sevilen çocuklar için kullanılan bir takma isme dönüşmesi de bu açıdan oldukça ilginç.
Dünyanın neresinde olursa olsun maymunlar büyük gruplar halinde yaşar. Görece büyük beyinleri ve zekaları, toplumsal yapının devamını sağlayacak karmaşık sorunlarla başa çıkma olanağı vermiştir. Maymun toplulukları hakkındaki bilgimiz arttıkça giderek daha çok insanlara benzediklerini görüyoruz. Elbette yedi yaşındaki oğlan çocukları için, Angola maymunlarının (Colobus maymunu) (Colobus angolensis) geğirtiyi arkadaşça bir selamlaşma yöntemi olarak kullandıklarını keşfetmek mutluluk vericidir. Diğer çoğu maymun gibi bunlar da yaprak yer. Dolayısıyla geğirmek hayatlarının temel bir ögesidir.
Ayrıca baskın erkeğin diğer maymunlarca tımarlanması tam anlamıyla okul çağındaki oğlan çocuklarının yaklaşımına benzer. Gerçi çoğu okUl çocuğu, oyun canavarların-daki ölü deri parçaları ve bizleri temizleme işini hemen bırakır. Daha yetişkin insanların davranışının da maymunlar dünyasında bir karşılığı var. Maymunlar geleceğe dair plan yapar. Beyaz yanaklı mangabeyler (ophocebus albigena) kararlarını hava durumuna göre verir, iyi incir ağaçlarının nerede olduğunu hatırlar ve meyve toplama işine girişmeden önce güneşin ışımasını bekler. Vervet maymunlarmın (Chlorocebus aethiops) insanınkine çok benzer bir demlenme alışkanlığı vardır. St. Kitts adlı Karayip adasındaki maymunlar, barlara gitmekte ve insanların yarıda bıraktıkları içkileri bitirmektedir.
Çoğu sosyal içicidir ve arkadaşlarıyla içmeyi tercih eder. Alkolü meyve suyuyla karıştırmayı tercih ederler ve asla yemekten önce içmezler. Diğer maymunlar içmeyi kesinlikle reddeder, ama yüzde 5’i gerçekten âlemci içicidir. İçebildikleri kadar sert likör içer, gürültü yapar, kavga çıkarır, en sonunda da sızarlar. İçicilik maymunlarla paylaştığımız tek zaaf değil. Rhesus makakları (Macaca inulatta) ile yapılan bir deneyde maymunun birinci sınıf dişilerin yüzünün ve kıçmın fotoğraflarını görmek için “bedel” bile ödeyebildiği ve onlara ödül olarak verilen meyve suyundan fedakarlık ettikleri görülmüştür: Çirkin dişilerde ise hayvanların dikkatini çekmek için araştırmacıların rüşvet yani daha büyük bardakta meyve suyu vermesi gerekmiştir. Bazı türlerse kuralı kendi ellerine almıştır.
Domuz kuyruk-lu maymunlar (Macaca nemestrina) kavgaları bitirmek ve düzeni sağ-lamak amacıyla yaşlı maymunları “seçer.” Otoritelerini kurmaları için destek gücüne pek ihtiyaçları yoktur. Ancak, polis maymunlar ortadan kalkar kalkmaz ayrılıklar ortaya çıkar ve toplumsal uyum parçalanır. Tüm benzerliklere rağmen insanlarla maymunlar arasında dağlar kadar fark var, bu farkı ancak hayal gücümüzle kapatabiliriz. Makak-lar bizim onları taklit edip etmediğimizi anlar ama aradaki kocaman farkı kapatıp bizi taklit edemez. Yine de aramızda derin bir bağ var. Kanadalı bir araştırma ekibi, yeni doğan bebeklerin üç aylık olana kadar, Rhesus maymunlarının işaretlerine tıpkı insanlarınkine verdiği gibi pozitif tepki verdiklerini ortaya çıkardı.