Deve Kuşu Nasıl Bir Kuştur?

Kuş türleri arasında kanatları olsa da uçamayan tek tür deve kuşudur. Gerek ağırlıkları gerek kanatlarının uçmaya yetersiz kalması onları bu özellikten yoksun bırakır. Genellikle kahve ve siyah renkli ve bölge bölge gösterişli beyaz tüyleriyle hafızalarda yer ederler. Geçmişte değerli giyim eşyalarında bolca kullanılmış ve günümüzde de tüyleri için özel çiftlikler açılmıştır.

Günümüzde nesli tükenmeye yüz tutmuş deve kuşları genellikle Kenya ve Tanzanya’da bulunur. En bilinen türleri masai, tepeli deve kuşu ve emu deve kuşudur. Emu deve kuşunun diğer türlerden farklı olan bir özelliği vardır. Bu özellik dişisinin erkekten daha büyük olmasıdır. Ortalama 60-70 yıl yaşayan bu kuşların boyu 2,5 metreye kadar ulaşabilir. Olgun olan bir deve kuşu 90-130 kg ağırlığındadır.

Deve kuşlarının boynu ince ve uzun, kafası bedeninden daha küçüktür. Bu sayede çevreden gelen tehlikeleri kolayca algılayabilirler. Bu gibi tehlikelere karşı da toplu olarak gezerler. Genellikle doğada kendilerinden büyük zürafalar ve kendine zarar vermeyecek hayvanlarla gruplar halinde hareket edip bu sayede tehlikeden kaçarlar. Ayaklarının uzun ve güçlü olması saatte 65 km hıza ulaşmalarını sağlar. Sadece hızla kalmayıp 200-250 kg kadar yükü ayaklarıyla kaldırabilirler. Diğer kuşların aksine ayak yapıları toynaklı ve çift tırnaklıdır. Bu ayak yapısı sayesinde hızlı koşma, ağırlığa dayanma ve sert tekmeler atma özelliklerine sahiptir.

İki ile dört yaşlarında cinsel olgunluğa ulaşan deve kuşları bir erkek ve ortalama dört dişi olacak şekilde gruplar halinde dolaşır. Nisan ve Eylül arasına denk gelen üreme döneminde asi olan erkek kuş kendine birden fazla eş seçer ve bu dönemde kanatlarıyla dişi kuşa kur yapar. Dişi iki hafta arayla yumurtlar. Bu dönemde dişi 15 ile 60 arasında yumurta verebilir. Yumurtaların boyu da dünyadaki diğer kuşların hepsinden büyüktür. Ortalama 17 cm boya ve 1,5 kg ağırlığa sahiptir. Sıcak kumların altında 40-44 gün kadar kuluçkada kaldıktan sonra yavrular çıkmaya başlar. Yavrular ilk bir yıl boyunca ayda ortalama 25 cm uzar ve ilk yılın sonunda 100 kg ağırlığa ulaşabilir.

Deve kuşlarını diğer hayvanlardan ayıran farklı özellikleri vardır. Bu özellikler:

• Kara hayvanlarındaki en büyük göz onlardadır.
• İdrar keseleri bulunur.
• Besinleri sindirebilmesi için taş yerler.
• 1,5-2 metre kadar zıplayabildikleri için bazen tehlikeli de olabilirler.

Deve kuşları meyve, bitki tohumları, sulu bitkiler, çalı yaprakları ve bazen böceklerle beslenirler. Sindirimde zorluk yaşarlarsa da taş yutup sindirimi kolaylaştırırlar. Koşucu bir kuş olmasından dolayı etleri de son derece yağsızdır. Ayrıca kırmızı ve yumuşak olan eti zengin besin değerine sahiptir. Deve kuşu eti, çocuk gelişimi için önemli olan protein, magnezyum, fosfat ve potasyum içerir.